Hiểu BSC là gì và cách xây dựng BSC cho doanh nghiệp sẽ giúp người quản lý có thể lên chiến lược, giám sát và đánh giá công việc một cách hiệu quả. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng đi tìm hiểu chi tiết về định nghĩa cũng như các bước để thực hiện BSC cho doanh nghiệp.
Trước hết, Webmastershaven sẽ cho bạn biết BSC là từ viết tắt của một cụm từ tiếng Anh là “Balanced scorecard”. Đây là một từ ngữ chuyên ngành nên khó có thể dịch chính xác, sát nghĩa sang tiếng Việt. Để tiện trong quá trình tìm hiểu, chúng ta sẽ sử dụng nguyên từ viết tắt là BSC hay cách gọi tạm thời là Thẻ điểm cân bằng trong bài viết.
BSC là gì? cách xây dựng BSC cho người mới làm quen
BSC hay Thẻ điểm cân bằng là công cụ quản trị có chức năng hỗ trợ thực thi, giám sát hiệu quả, đánh giá hiệu quả của chiến lược hay mức độ phát triển của doanh nghiệp. Theo đó, BSC quản lý doanh nghiệp bằng cách xem xét dựa theo 4 khía cạnh cơ bản, lần lượt như sau.
1. Tài chính – Các chỉ số giúp xác định mục tiêu của doanh nghiệp
Nhắc đến yếu tố Tài chính thì mục tiêu lợi nhuận thường được nhiều doanh nghiệp quan tâm hơn cả. Tuy nhiên, trong BSC thì tùy theo chiến lược hay giai đoạn kinh doanh, doanh nghiệp cũng cần thay đổi sự chú ý tới các mục tiêu tài chính khác như chỉ số tăng trưởng, dòng tiền lưu thông,…
Trong giai đoạn tăng trưởng cũng là thời gian mới đi vào hoạt động, doanh nghiệp cần bỏ ra rất nhiều chi phí để đầu tư và mang tính dài hạn. Lúc này chỉ số lợi nhuận sẽ tạm thời được xếp sau các chỉ số tài chính khác.
Ở giai đoạn ổn định, thời gian này sản phẩm đã có chỗ đứng ổn định. Nhiệm vụ lúc này của doanh nghiệp là liên tục đầu tư và tái đầu tư, duy trì và phát triển thị phần hiện tại. Vì vậy, các chỉ số lợi nhuận, khả năng hoàn vốn được quan tâm hơn.
Cuối cùng là giai đoạn thu hoạch, doanh nghiệp không còn đầu tư mà chỉ tập trung để thu hồi vốn một cách nhanh chóng nhất. Chính vì thế, lúc này yếu tố lợi nhuận có thể được đặt lên hàng đầu.
2. Khách hàng – Đo lường hiệu quả và giá trị cung cấp cho khách hàng
Với yếu tố khách hàng, doanh nghiệp cần quan tâm đến chỉ số là hiệu quả hoạt động trên thị trường mục tiêu và giá trị cung cấp cho khách hàng. Để kinh doanh thành công, yếu tố khách hàng trong BSC chính là mỗi doanh nghiệp luôn cần theo đuổi.
Để đo hiệu quả hoạt động trên thị trường thì các chỉ số như mức độ hài lòng, khả năng thu hút khách hàng mới, giữ chân khách hàng cũ, lợi nhuận trên từng đơn hàng,…. chính là thước đo. Tùy theo dịch vụ hay sản phẩm mà mỗi doanh nghiệp sẽ tự xây dựng cho mình một bộ chỉ số đánh giá cho phù hợp.
Tất nhiên để kinh doanh hiệu quả thì trước hết là sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp phải làm thỏa mãn khách hàng. Tiếp đến, doanh nghiệp cũng cần hoàn thiện các dịch vụ chăm sóc khách hàng trong quá trình cả trước, đang và sau khi mua. Cuối cùng, bên cạnh những giá trị cơ bản, doanh nghiệp cần khiến khách hàng tự hòa bởi những giá trị tinh thần về thương hiệu khi sử dụng.
3. Quy Trình hoạt động – Đo lường hiệu suất của bộ máy nội bộ
Doanh nghiệp muốn hoạt động hiệu quả bộ máy nội bộ bên trong cũng cần có quy trình làm việc hiệu quả, đạt hiệu suất tối ưu. Xây dựng được các quy trình rõ ràng sẽ giúp doanh nghiệp dễ dàng mang đến những dịch vụ chất lượng, làm hài lòng các khách hàng hàng mục tiêu. Doanh nghiệp muốn đo lường hiệu suất làm việc của quy trình nội bộ có thể tham khảo và sử dụng các tiêu chuẩn về chất lượng và thời gian.
4. Năng lực phát triển – Đo lường khả năng tăng trưởng dài hạn
Yếu tố Năng lực phát triển được xây dựng từ 3 điều là con người, hệ thống và quy trình tổ chức. Với 3 yếu tố trong BSC vừa được nhắc tới sẽ cho doanh nghiệp bạn cách lên chiến lược, quy trình và khả năng thực hiện ở thời điểm hiện tại. Tuy nhiên với yếu tố Năng lực phát triển sẽ giúp tăng cường kỹ năng, tối ưu quy trình,… từ đó đạt được hiệu suất cao hơn.
Với yếu tố này, thước đo chính là nguồn nhân lực của doanh nghiệp, với các chỉ số như mức độ hài lòng của người lao động, kỹ năng chuyên môn của nhân viên,…
Trước đây, hầu hết các doanh nghiệp chỉ dựa trên các chỉ số Tài chính để đánh giá, quản lý và định hướng phát triển. Cách làm này phù hợp trong quá khứ, nhưng đã không còn chính xác trong thời điểm hiện nay. Tổng hợp 4 yếu tố của BSC, những người quản lý, lãnh đạo của doanh nghiệp sẽ có cái nhìn hoàn thiện hơn để có thể đo lường hiệu quả và đưa ra quyết định chính xác hơn.
Cách xây dựng BSC cho doanh nghiệp theo tiêu chuẩn Hoa Kỳ
Bước 1: Đánh giá tổng thể thực trạng hiện tại
Doanh nghiệp muốn thực hiện cách xây dựng BSC thì điều đầu tiên cần làm là đánh giá và phân tích thực trạng hoạt động hiện tại của mình. Tiếp đến là phân tích tổng quan từ những yếu tố cốt lõi tầm nhìn phát triển, chiến lược kinh doanh,… cho đến con người, văn hóa làm việc.
Bước 2: Xây dựng và lựa chọn chiến lược phù hợp
Sau khi đã phân tích, lúc này doanh nghiệp sẽ dựa vào đó xây dựng các chiến lược để phát triển. Tất nhiên những chiến lược này phải phù hợp với tầm nhìn, tận dụng được tối đa các lợi thế sẵn có.
Bước 3: Xác định mục tiêu chiến lược phát triển lâu dài
Dựa theo 4 yếu tố BSC, doanh nghiệp phải xác định được các chỉ số mục tiêu cần đạt được khi triển khai cho từng chiến lược. Mỗi chỉ số này phải được liên kết chặt chẽ và có thể giải thích rõ ràng mối quan hệ nhân quả với nhau.
Bước 4: Xây dựng sơ đồ chiến lược cho doanh nghiệp
Sau khi đã nắm rõ và đưa ra các chỉ số, doanh nghiệp sẽ cần tự xây dựng cho mình một sơ đồ mục tiêu chiến lược cụ thể, theo đúng 4 yếu tố BSC. Bên cạnh đó, để đảm bảo hiệu quả và tính tập trung thì tổng số mục tiêu chiến lược không vượt qua con số 16.
Bước 5: Xây dựng chỉ tiêu đo lường dựa trên các yếu tố BSC
Tất nhiên để biết được chiến lược có được thực hiện hiệu quả hay không thì tương ứng với mỗi mục tiêu của chiến lược cần chọn ra một số tiêu chí cụ thể để có thể đo lường được. Đồng thời những chỉ số này cần đảm bảo bảo có thể thể thống kê chính xác và mang tính chất khách quan.
Bước 6: Xây dựng giải pháp chiến lược và ban quản lý
Với mỗi một mục tiêu trong chiến lược, doanh nghiệp cần đưa ra được giải pháp thực hiện cụ thể. Một ban quản lý sẽ nhiệm vụ đầu mối để xây dựng giải pháp trung tâm. Mỗi người quản lý sẽ làm chịu trách nhiệm và làm nhiệm vụ điều phối giúp các bộ phận bên dưới hiểu được tầm quan trọng và việc cần làm cụ thể.
Bước 7: Phần mềm hỗ trợ đo lường và cách xây dựng BSC
Để thực hiện các chiến lược và giải pháp một cách chính xác, cũng như theo dõi và điều chỉnh cho thật hiệu quả thì sử dụng phần mềm là điều cần thiết. Những công cụ này sẽ giúp doanh nghiệp dễ dàng tổng hợp các số liệu thống kê nhỏ lẻ, tạo thành báo hay biểu đồ dễ hiểu. Nhờ vậy mà ban quản lý sẽ có cái nhìn tổng thể và đưa ra các lựa chọn hợp lý.
Nếu thấy cần thiết bạn có thể nhờ những dịch vụ thiết kế phần mềm bên ngoài để hỗ trợ làm một phần mềm giúp quản lý hiệu quả hơn, bạn chỉ cần mất một khoảng phí cũng không quá lớn để chi trả cho việc này.
Link tham khảo thiết kế phần mềm: http://downloadrage.com/thiet-ke-phan-mem-la-gi/
Bước 8: Phân bổ BSC và KSI cụ thể đến từng cá nhân
Các chiến lược và giải pháp song hành với nó sẽ được phân bổ từ bộ phần quản lý đến các tầng cấp thấp hơn như phòng ban, sau đó là từng cá nhân cụ thể. Mỗi cá nhân cần hiểu rõ từng công việc hàng ngày của mình sẽ đóng góp, ảnh hưởng như thế nào đến mục tiêu chung của doanh nghiệp. Điều này sẽ tạo động lực cũng như gắn bó tinh thần tập thể tốt hơn.
Bước 9: Đánh giá và thực hiện hiệu chỉnh cho phù hợp
Như đã nói, BSC chỉ là công cụ có chức năng là hỗ trợ xây dựng, giám sát và quản lý chiến lược. Vì vậy sẽ không tránh khỏi những tính toán chưa đạt hiệu quả hay hợp lý với tình hình thực tế. Dựa vào các yếu tố BSC và các chỉ số đo lường, doanh nghiệp sẽ thường xuyên thực hiện đánh giá định kỳ và đưa ra các giải pháp bổ sung hay thay đổi kịp thời.
Thông qua nội dung bài viết, chúng ta đã cùng nhau đi tìm hiểu lần lượt từ khái niệm BSC là gì? Và cách xây dựng BSC cho doanh nghiệp theo đúng tiêu chuẩn Hoa Kỳ. Hy vọng với những thông tin được cung cấp sẽ giúp bạn đọc sáng tỏ phần nào và định hướng rõ ràng hơn khi thực hiện xây dựng BSC cho doanh nghiệp của mình hiệu quả.
